Ćwiczenia aktualizacji słów to nic innego jak trening słowny polegający na „odszukiwaniu właściwych” językowych wykładników wypowiedzi. Tego typu trudności dotyczą osób, które na skutek urazu lub choroby utraciły zdolność swobodnego komunikowania się za pomocą słów. Są one więc niezwykle przydatne w terapii uczniów dotkniętych afazją. Poczucie, że „mam ten wyraz na końcu języka” towarzyszy też osobom zdrowym. W sytuacji, gdy mamy do czynienia z zaburzeniami nadawania i rozumienia mowy, ten stan może być długotrwały.
Potrzebne są wtedy działania terapeutyczne polegające między innymi na:
-Podpowiedzeniu pierwszej sylaby poszukiwanego słowa;
-Wprowadzeniu w mowie lub piśmie kontekstu „wymuszającego” dany wyraz;
-Pokazanie obrazka- desygnatu nieaktualizującego się w danym momencie wyrazu.
Przypominaniu słów służą także krzyżówki. W terapii uczniów klas starszych, sprawdza się seria, odkrytych przez mnie niedawno, krzyżówek tematycznych „Afazja- zeszyty ćwiczeń. Co to? Kto to?” autorstwa Ewy Krajny. Jest to zestaw trzech książek, które swym zakresem obejmują różnorodną tematykę: od nazewnictwa związanego z najbliższym otoczeniem po terminy z dziedziny filmu czy sportu. Jest to doskonały materiał, by doskonalić kompetencję językowe, a przy okazji wzmocnić wiarę ucznia we własne siły.
W czasie pisania artykułu wykorzystałam wnioski zawarte w:
B. Strychalska, Ćwiczenia usprawniające aktualizację wyrazów w mowie osób z afazją,
Warszawa 2009
logopeda Agnieszka Baś