Mówi się, że przysłowia, szczególnie ludowe, są mądrością narodu. Odzwierciedlają obyczaje, wierzenia, utrwalają formy językowe. Są też ważnym źródłem do badań nad historią kultury, dlatego też każdy z nas powinien je znać.
Ten szczególny typ połączeń wyrazowych zalicza się oprócz wyrażeń, zwrotów
do frazeologizmów. Rozumienie związków frazeologicznych łączy się z twórczym posługiwaniem się językiem.
Początek tego procesu, a co za tym idzie rozwój wiedzy metajęzykowej, pojawia się już pod koniec wieku przedszkolnego. Jednak wiele dzieci ma trudności z rozumieniem wyrażeń, zwrotów i słów o znaczeniu metaforycznym. Szczególnie uwidacznia się to u uczniów
z zaburzeniami o charakterze dyslektycznym, niedosłuchem, afazją a także tych z Zespołem Aspergera. Dosłowne rozumienie wypowiedzi o charakterze przenośnym znacząco wpływa
na funkcjonowanie ucznia w szkole, a także w życiu. Chodzi tu szczególnie o pełne zrozumienie tekstów i to nie tylko poetyckich. Uczeń,chcąc zrozumieć wypowiedź, gubi się, przekłada ją sobie dosłownie. Rodzi to frustrację i niechęć do komunikacji.
Dlatego tak ważne jest prowadzenie ćwiczeń frazeologicznych na równi z ćwiczeniami syntaktycznymi i słowotwórczymi. Istotne jest również kształtowanie umiejętności poprawnego posługiwania się językiem ojczystym, wzbogacanie słownictwa oraz wyrabianie odpowiedzialności za słowo.
Wprowadzając ćwiczenia frazeologiczne, musimy pamiętać o tym, by przedstawiać związki frazeologiczne w kontekstach, tak by pomóc zrozumieć uczniowi jego znaczenie. Ważne jest, by dodatkowo doskonalić umiejętności tekstotwórcze- układać zdania lub dłuższe wypowiedzi z podanymi zwrotami, wyrażeniami lub frazami lub rozwijać podane zdania przez dodawanie
do nich stałych związków frazeologicznych.
Na rynku wydawniczym jest wiele pozycji, do których warto sięgnąć, rozwijając umiejętności frazeologiczne uczniów. Wybrane zostały przedstawione na zdjęciu poniżej.
Opracowała: Agnieszka Baś
Bibliografia:
- Kamińska D., Ślęzak- Stachulak A. (2012), Twardy orzech do zgryzienia. Rozumienie
i stosowanie związków frazeologicznych. Ćwiczenia nie tylko dla dzieci z dysleksją, Kraków: Wydawnictwo Edukacyjne. - Podlawska D., Płóciennik I. (2003) Słownik nauki o języku, Bielsko- Biała: Wydawnictwo Park.
- Tanajewska A., Mach C., Styn L., Bigott D. (2015) Metodyka nauczania gramatyki
z elementami wiedzy o języku. Warszawa: Wydawnictwo Szkolne i Pedagogiczne
